2021 පළමු අර්ධය සඳහා සම්පත් බැංකුව රු.බිලියන 7ක බදු පසු ලාභයක් වාර්තා කරයි

සම්පත් බැංකුව 2021 වසරේ පළමු අර්ධය සඳහා රුපියල් බිලියන 7ක බදු පසු ලාභයක් හිමි කරගෙන ඇතැයි පවසයි. මෙය 2020 වර්ෂයේ පළමු අර්ධය සඳහා වාර්තා කළ රුපියල් බිලියන 3.9 ට සාපේක්ෂව කැපී පෙනෙන වර්ධනයකි.

කළමනාකාරීත්වය විසින් ක්‍රියාවට නංවන ලද විධිමත් පිරිවැය පාලන ක්‍රමෝපායන් සහ අනෙකුත් නව ප්‍රයත්නයන් සමඟ ඒකාබද්ධව මුළු මෙහෙයුම් ආදායමෙහි සිදු වූ 16.7%ක ඉහළ යාම බදු පසු ලාභයෙහි 78.1% ක සැලකිය යුතු වර්ධනයට හේතු වී ඇතැයි බැංකුව සඳහන් කරයි.

“කොවිඩ් 19 වසංගතය තුළින් 2020 වර්ෂයේ පළමු අර්ධය තුළ ඇති වූ බලපෑම සහ අවිනිශ්චිතභාවය සළකා බැලීමෙන් පසු බැංකුව විසින් ප්‍රමාණවත් පරිදි අපහායන ප්‍රතිපාදන වෙන් කිරීමක් සිදු කරන ලදී. බැංකුව විසින් සැළකිය යුතු අපහායන ප්‍රතිපාදන ස්වාරක්ෂඛයක් 2020 වර්ෂයේ සිට පවත්වාගෙන යාම හේතුවෙන්, 2021 වර්ෂයේ පළමු අර්ධය තුළ ඒ හා සමාන ප්‍රතිපාදනයක් සිදු කිරීමට අවශ්‍ය නොවීය.“ බැංකුව පවසයි.

බදු පසු ලාභයෙහි සිදු වූ වර්ධනයෙහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස සාමාන්‍ය කොටස් හිමියන්ගේ ස්කන්ධය මත ප්‍රතිලාභ අනුපාතය 2020 වර්ෂය අවසානය වන විට පැවති 7.58% සිට 2021 ජූනි 30 දින වන විට 12.91%දක්වා පදනම් ලකුණු 533 කින් වැඩි වී ඇත. එමෙන්ම සාමාන්‍ය වත්කම් මත ඉපයීම් අනුපාතය 2020 වර්ෂය සඳහා වාර්තා වූ 1.09%සිට 2021 ජූනි 30 දිනට 1.67%දක්වා වැඩි වී ඇත.

බැංකුව විසින් 2021 වර්ෂයේ පළමු අර්ධය සඳහා බදු පෙර ලාභය, 2020 වර්ෂයේ එම කාල පරිච්ඡේදය සඳහා වාර්තා කළ රුපියල් බිලියන 5.3 ට සාපේක්ෂව 79.3%ක වර්ධනයක් පෙන්නුම් කරමින් රුපියල් බිලියන 9.5ක් ලෙස වාර්තා කරන ලදී. 2021 වර්ෂයේ පළමු මාස 6 තුළ බැංකුව විසින් වාර්තා කරන ලද ශක්තිමත් කාර්ය සාධනය මත පදනම්ව සම්පත් බැංකු සමූහයද පෙර වර්ෂයේ අනුරූප කාලච්ඡේදයට සාපේක්ෂව සමූහයේ බදු පෙර ලාභය සහ බදු පසු ලාභය පිළිවෙලින් 86.1%ක් සහ 88.2%ක වර්ධනයක් අත්කර ගන්නා ලදී. සලකා බලන කාලපරිච්ඡේදය තුළ,සමූහය විසින් අනුරූප කාලපරිච්ඡේදයේ වාර්තා කළ බදු පෙර ලාභය රුපියල් බිලියන 5.4ට සහ බදු පසු ලාභය රුපියල් බිලියන 3.9 ට සාපේක්ෂව බදු පෙර ලාභය රුපියල් බිලියන 10.1ක් සහ බදු පසු ලාභය රුපියල් බිලියන 7.5ක් වාර්තා කරන ලදී.

සම්පත් බැංකුවේ සභාපති හර්ෂ අමරසේකර මහතා (වම) සහ කළමනාකාර අධ්‍යක්ෂ නන්ද ප්‍රනාන්දු මහතා 

ලාභදායීත්වය කෙරෙහි බලපෑ ප්‍රධාන සාධක 

සලකා බලන කාලපරිච්ඡේදය තුළ සම්පත් බැංකුවේ ශුද්ධ පොලී ආන්තිකය, 2020 වර්ෂය අවසානයේ වාර්තා කරන ලද අගයට වඩා පදනම් ලකුණු 12ක වර්ධනයක් සහිතවද, 2021 පළමු කාර්තුවේ වාර්තා කරන ලද අගයට වඩා පදනම් ලකණු 7 ක වර්ධනයක් සහිතවද 3.42%ක් ලෙස වාර්තා කරන ලදී.

අක්‍රිය ණය සහ තුන්වන අදියර යටතේ ණය ප්‍රමාණාත්මක පහතයෑමක් පෙන්නුම් කළදල කළමනාකාරීත්වයේ තීරණය මත ඉදිරියේදී ඇති විය හැකි අලාභ අවශෝෂණය කර ගැනීම සඳහා ස්වාරක්ෂඛයක් ලෙස අතිරේක අපහායන ප්‍රතිපාදන වෙන් කිරීමක් සිදු කරන ලදී.

ආදායම

බැංකුවේ ශුද්ධ පොලී ආදායම පෙර වර්ෂයේ අනුරූප කාලච්ඡේදය තුළ වාර්තා වූ රුපියල් බිලියන 17.4 ට සාපේක්ෂව සලකා බලන කාලපරිච්ඡේදය තුළ 10.4%ක වර්ධනයක් පෙන්නුම් කරමින් රුපියල් බිලියන 19.2ක් ලෙස වාර්තා කරන ලදී. පොලී ආදායමෙහි 9.1%ක පහළ යාමක් දක්නට ලැබුණද,වාර්තා කරන ලද පොලී වියදමෙහි සිදු වූ පහළ යාම තුළින් එය පූර්ණය වීම නිසා ශුද්ධ පොලී ආන්තිකයේ වර්ධනයක් පෙන්නුම් කරන ලදී. වසංගත තත්වය තුළින් පැන නැගුණු අවිනිශ්චිතභාවය සහ ගෝලීය ආර්ථිකයේ සිදු වූ පසුබෑම හේතුවෙන් ව්‍යාපාර සහ පුද්ගලයින් විසින් නව ව්‍යාපෘති සහ ව්‍යාපාර අවස්ථාවන්හි ආයෝජනය කිරීමට මැලිකමක් දක්වන ලදී. එය ණය සඳහා වූ ඉල්ලුමෙහි පහළ යාමට හේතු විය. ණය සදහා වූ ඉල්ලුම අඩු වීම සහ අවම පොලී අනුපාත ප්‍රතිපත්තිය,පොලී ආදායම 9ග1%ක පහළ යාම කෙරෙහි ප්‍රධාන වශයෙන් බලපාන ලදී. බැංකුවේ පොලී ආදායම අනුරූප කාල පරිච්ඡේදයේ වාර්තා කරන ලද රුපියල් බිලියන 46.2ට සාපේක්ෂව රුපියල් බිලියන 41.9ක අගයක් ගන්නා ලදී.

එමෙන්ම විචක්ෂණශීලී අරමුදල් කළමනාකරණ ක්‍රමෝපායන්හි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස සම්පත් බැංකුවට එහි වගකීම් අයිතමයන් පවත්නා අවම පොලී අනුපාත යටතේ ප්‍රතිමිලකරණය කිරීමට හැකියාව ලැබී ඇත. කාලෝචිත ප්‍රතිමිලකරණය තුළින් බැංකුවට පොලී වියදමෙහි අඩු වීමක් වාර්තා කිරීමට හැකි විය. පොලී වියදම,පෙර වර්ෂයේ අදාළ කාලච්ඡේදය තුළ වාර්තා කළ රුපියල් බිලියන 28.7ට සාපේක්ෂව 2021 වර්ෂයේ පළමු අර්ධය තුළ රුපියල් බිලියන 22.7ක් දක්වා 21%කින් පහත වැටී ඇත. මෙය ශුද්ධ පොලී ආන්තිකය 2021 ජූනි 30 දින වන විට 3.42%දක්වා ඉහළ යාමට හේතු වූ අතර එය 2020 වර්ෂය අවසානය වන විට පැවති අගයට සාපේක්ෂව පදනම් ලකුණු 12ක ඉහළ යාමකි.

ශුද්ධ ගාස්තු හා කොමිස් ආදායම් පෙර වර්ෂයේ අනුරූප කාලච්ඡේදයේ වාර්තා කළ අගයට වඩා 33.5%ක වර්ධනයක් පෙන්නුම් කරන ලදී. මෙම කාණ්ඩය ණය, කාඩ්පත්,වෙළෙඳ සහ විද්‍යුත් මාර්ග වැනි විවිධ මූලාශ්‍රවලින් ලද ආදායම්වලින් සමන්විත වේ. මෙම අංශයේ වර්ධනය සඳහා ප්‍රධාන වශයෙන්ම කාඩ්පත් සම්බන්ධ ක්‍රියාකාරකම් හේතු වී ඇත. සාපේක්ෂව ශ්‍රී ලංකාවේ 2021 පළමු අර්ධය තුළ ව්‍යාපාර කටයුතුවල සිදු වූ වර්ධනය කාඩ්පත් සඳහා වූ කොමිස් ආදායම ඉහළ යාම සඳහා ප්‍රධාන වශයෙන්ම හේතු විය.

පෙර වර්ෂයේ අනුරූප කාලච්ඡේදයට සාපේක්ෂව 2021 පළමු අර්ධය තුළ අනෙකුත් ශුද්ධ මෙහෙයුම් ආදායම 27.9%කින් ඉහළ ගොස් ඇත. ඇමරිකානු ඩොලරයට සාපේක්ෂව ශ්‍රී ලංකා රුපියලෙහි සිදු වූ 7.5%ක අවප්‍රමාණය හේතුවෙන් උපලබ්ධි වූ විනිමය ආදායම්හි ඉහළ යාම මෙම වර්ධනයට ප්‍රධාන වශයෙන්ම හේතු පාදක වී ඇත. 2020 පළමු අර්ධය තුළ වාර්තා කළ රුපියල් බිලියන 2.6ට සාපේක්ෂව 2021 පළමු මාස 6 සඳහා රුපියල් බිලියන 3.3ක අනෙකුත් ශුද්ධ මෙහෙයුම් ආදායමක් බැංකුව විසින් වාර්තා කරන ලදී. පෙර වර්ෂයේ අනුරූප කාලපරිච්ඡේදය තුළ වාර්තා වූ රුපියල් මිලියන 106.5ක අලාභයට සාපේක්ෂව සමාලෝචනය කරන කාලච්ඡේදය තුළ රුපියල් මිලියන 46.3ක ශුද්ධ වෙළෙද ආදායමක් වාර්තා කිරීමට බැංකුව සමත් විය. මේ මත පදනම්ව විදේශ විනිමය ගනුදෙනුවලින් ලද ශුද්ධ විනිමය ආදායම සමාලෝචනයට භාජනය වූ කාලපරිච්ඡේදය තුළ රුපියල් බිලියන 3ක අගයක් ගන්නා ලදී.

මෙහෙයුම් වියදම්

2020 පළමු අර්ධය තුළ රුපියල් බිලියන 9.5ක් වූ මෙහෙයුම් වියදම 14.7%ක වාර්ෂික වර්ධනයක් වාර්තා කරමින් සමාලෝචිත කාලපරිච්ඡේදය තුළ රුපියල් බිලියන 10.9 ක් දක්වා ඉහළ යන ලදී. එමෙන්ම බැංකුවේ ආදායම් පිරිවැය අනුපාතය (මූල්‍ය සේවාවන් මත වූ බදු ඇතුළත් නොවූ), 2020 වර්ෂයේ අනුරූප කාලපරිච්ඡේදය තුළ වාර්තා කළ 40.2%සිට 39.5%දක්වා ආන්තික අඩුවීමක් 2021 පළමු මාස 6 තුළ වාර්තා විය. මේ සදහා ප්‍රධාන වශයෙන්ම මෙහෙයුම් වියදම් පාලනය කිරීම සඳහා කළමනාකාරීත්වය විසින් ක්‍රියාවට නංවන ලද විධිමත් පිරිවැය පාලන ක්‍රමෝපායන් සහ අනෙකුත් ගන්නා ලද නව ප්‍රයත්නයන් හේතු වී ඇත.

අපහායනය

සමාලෝචිත කාලපරිච්ඡේදය තුළ අපහායන අය කිරීම 2020 වර්ෂයේ පළමු අර්ධය තුළ වාර්තා කළ අගයට වඩා 32.8% පහළ යාමක් දක්නට ලැබුණු අතර එය කාලපරිච්ඡේදය අවසාන වන විට රුපියල් බිලියන 4.9කට ළඟා විය. පෙර වර්ෂයේ පළමු අර්ධයට සාපේක්ෂව අපහායන අයකිරීම්වල පහළ යාමක් පෙන්නුම් කළද,මෙහි පෙර වර්ෂයේ  සිදු කළ අපහායන වෙන් කිරීම්වල කිසිදු නැවත අයකර ගැනීමක් අඩංගු නොවේ.

COVID19 වසංගතය හේතුවෙන් ආර්ථික කටයුතුවල සිදු වූ අවිනිශ්චිතභාවය හේතුකොට ගෙන 2020 පළමු අර්ධය තුළ බැංකුව විසින් සැලකිය යුතු අපහායන වෙන් කිරීමක් සිදු කරන ලදී. ඉන් පසුව බැංකුව  විසින් ගනුදෙනුකරුවන් ණය ආපසු ගෙවීමේදි ඇති විය හැකි අපහසතා සැලකිල්ලට ගනිමින් වඩාත් ස්ථාවර ප්‍රවේශයක් යටතේ අපහායන වෙන් කිරීම් සිදු කරන ලදී. 2021 පළමු කාර්තුව තුළදී ආර්ථිකය නැවත යථා තත්වයට පත් වීමේ සලකුණු පෙන්නුම් කලද,සම්පත් බැංකුව විසින් 2020 වර්ෂය අවසානයේදී භාවිතයට ගත් උපකල්පන මත පදනම්ව අපහායන වෙන් කිරීම් සඳහා වූ සිය විචක්ෂණශීලී ප්‍රවේශය අඛණ්ඩව ක්‍රියාත්මක කිරීමට තීරණය කරන ලදී. COVID19 වසංගතයේ තුන්වන රැල්ලෙහි බලපෑම සහ,ණය අයකර ගැනීම පමා කිරීමේ ක්‍රමවේදය තව දුරටත් දීර්ඝ කිරීමත් පිළිබඳ සැලකිල්ලට ගනිමින් වඩාත් විචක්ෂණශීලී ප්‍රතිපත්තියක් අනුගමනය කිරීමට 2021 දෙවන කාර්තුවේදී බැංකුව විසින් තීරණය කරන ලද අතර ඵ් අනුව ඵතෙක් භාවිතා කළ අපහායනය ආකෘතීන් සහ උපකල්පනයන් යලිත් වතාවක් විමර්ශනය කරන ලදී.

ඵ් අනුව බැංකුව විසින් සමාලෝචනය කරන කාර්තුව තුලදී ඉහළ අවදානම් සහිත ක්ෂේත්‍රයන්හි නියැලෙන ගනුදෙනුකරුවන් හඳුනා ගැනීමට කටයුතු කළ අතර ඔවුන් ඉහළ අවදානම් කාණ්ඩවලට (දෙවන අදියර) නැවත වර්ගීකරණය කරන ලදී. ණය අයකර ගැනීම පමා කිරීමේ ක්‍රමවේදයට යටත් ගනුදෙනුකරුවන් වෙනුවෙන් 2020 දෙසැම්බර් 31 දිනට හඳුනාගත් අතිරේක අපහායන වෙන් කිරීම් මෙම කාර්තුව තුලදී තවදුරටත් ඉහළ නංවන ලදී. මෙහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස 2020 වර්ෂය අවසානයේ වාර්තා කළ අගයට සාපේක්ෂව පළමු අදියර සහ දෙවන අදියර යටතේ ණය වලට එරෙහිව සමුච්චිත අපහායන වෙන්කිරීම් පිළිවෙලින් රුපියල් බිලියන 0.9කින් සහ රුපියල් බිලියන 4.5කින් ඉහළ නංවන ලදී. එමෙන්ම මුළු අත්තිකාරම්වල ප්‍රතිශතයක් ලෙස තෙවන අදියරේ ණය ප්‍රමාණය (තෙවන අදියරේ අපහායනය අඩු කිරීමෙන් පසු) සහ ශ්‍රී ලංකා මූල්‍ය වාර්තාකරණ ප්‍රමිත අංක 9 පදනම් කරගත් 03 වන අදියරේ අපහායන වෙන්කිරීම් ආවරණ අනුපාතයන් පිළිවෙලින් සමාලෝචිත කාලපරිච්ඡේදය සඳහා 4.42%සහ 40.71%අගයක් ගන්නා ලදී.

බැංකුව විසින් විදේශ ව්‍යවහාර මුදල් මත පදනම් වූ රාජ්‍ය ණය උපකරණ මත අපහායන වෙන්කිරීම් හඳුනා ගැනීමේදී,  20%ක පැහැර හැරීමේ අවදානම මත අලාභ ප්‍රතිශතයක් (LGD)  යොදා ගන්නා ලදී. 

ප්‍රාග්ධන අනුපාතයන් සහ නියාමන අවශ්‍යතාවන්

බැංකුව විසින් 2021 දෙවන කාර්තුව අවසන් වන විට සියලුම ප්‍රාග්ධන අනුපාතයන් නියාමන අවශ්‍යතාවන්ට වඩා ඉහළ අගයකින් පවත්වා ගන්නා ලදී. 2021 ජූනි මස අවසානය වන විට බැංකුවේ පළමු පෙළ සාමාන්‍ය ස්කන්ධ ප්‍රාග්ධන අනුපාතය,පළමු පෙළ ප්‍රාග්ධන අනුපාතය සහ මුළු ප්‍රාග්ධන අනුපාතයන් පිළිවෙලින් 12.45% , 12.45% සහ 15.83%අගයක් ගන්නා ලදී. මේ අතර එම අනුපාතිකයන් 2020 අවසානයේදී  පිළිවෙලින් 13.44% , 13.44%සහ 16.41% ලෙස පැවතිණි. 2021 වර්ෂයේ පළමු අර්ධයෙහි මුළු ප්‍රාග්ධන අනුපාතයෙහි හැසිරීම කෙරෙහි අවදානම මත බර තබන ලද මුළු වත්කම් ප්‍රමාණය ඉහළ යාම සහ 2020 වර්ෂය සඳහා ගෙවන ලද ලාභාංශ ප්‍රමාණය ප්‍රධාන වශයෙන්ම හේතු විය. මෙම බලපෑම 2021 අප්‍රේල් මස සිදු කරන ලද ණයකර නිකුතුව මඟින් අර්ධ වශයෙන් ආවරණය වී ඇත.

මූල්‍යනය සහ ද්‍රවශීලතාව

2021 වර්ෂයේ පළමු අර්ධය තුළ බැංකුව විසින් අවුරුදු 7ක කල් පිරීමක් සහිත බාසල් III අනුකූල,ලැයිස්තුගත,ශ්‍රේණිගත,ඇප සුරැකුම් රහිත,ද්විතියික,නිදහස් කළ හැකි,කොටස්වලට පෙරලීමේ විකල්පය සහිත ණයකර නිකුතුවක් මඟින් රුපියල් බිලියන 6ක දෙවන පෙළ ප්‍රාග්ධනයක් රැස් කර ගන්නා ලදී. ණයකර නිකුතුව සාර්ථකව නිමකර ගැනීමට සම්පත් බැංකුව කෙරෙහි ආයෝජකයින් තුළ වූ ශක්තිමත් විශ්වාසය මහඟු පිටිවහලක් විය.

සම්පත් බැංකුවේ ද්‍රවශීලතා මට්ටම අඛණ්ඩව ශක්තිමත්ව පැවති අතර,බැංකුව සතුව නියාමන අවශ්‍යතාවන්ට ගැලපෙන පරිදි ප්‍රමාණවත් ද්‍රවශීලතා ස්වාරක්ෂඛයක් පවතින බවට ද්‍රවශීලතා අනුපාතය මඟින් තවදුරටත් තහවුරු කරන ලදී. 90%ක් වූ අවම නියාමන අවශ්‍යතාවන්ට වඩා ඉහළ අගයකින් 2021 ජූනි 30 දිනට බැංකුවේ ද්‍රවශීලතා ආවරණ අනුපාතය (සියලුම විනිමයන්) 203.38%අගයක පැවතිණි. එමෙන්ම 2021 ජූනි 30 දිනට දේශීය හා අක්වෙරළ බැංකු ඒකක සඳහා වූ ව්‍යවස්ථාපිත සංචිත අනුපාතයන් 20%අවම නියාමන අවශ්‍යතාවන්ට වඩා සැළකිය යුතු ඉහළ අගයකින් එනම් පිළිවෙලින් 35.08%සහ 32.12%අගයක පැවතිණි. 2021 දෙවන කාර්තුව අවසාන වන විට බැංකුවේ ශුද්ධ ස්ථාවර මූල්‍යයන අනුපාතය 146.51%ක් වූ අතර එය නියාමන අවශ්‍යතාවය වන 90%ට වඩා ඉහළින් පැවතිණි.

තැන්පතු සහ අත්තිකාරම්

සළකා බලන කාලපරිච්ඡේදය තුළ බැංකුවේ ණය සහ අත්තිකාරම් ප්‍රමාණය, 2020 වර්ෂය අවසානයේ වාර්තා කළ අගයට සාපේක්ෂව 8.4%කින් (වාර්ෂික) ඉහළ ගොස් ඇත. 2021 ජූනි 30 දින වන විට බැංකුවේ දල ණය අත්තිකාරම් කළඹ 2020 දෙසැම්බර් 31 දිනට පැවති රුපියල් බිලියන 759ට සාපේක්ෂව රුපියල් බිලියන 794 ක අගයක් ගන්නා ලදී. එහි ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන් සම්පත් බැංකුවේ මුළු වත්කම් පදනම පෙර වර්ෂයේ වාර්තා කළ රුපියල් ටි්‍රලියන 1.11 සිට 2021 දෙවන කාර්තුව වන විට රුපියල් ටි්‍රලියන 1.17 දක්වා වර්ධනය වී ඇත.

එමෙන්ම බැංකුවේ තැන්පතු පදනම 2020 වර්ෂය අවසානයේ වාර්තා කළ මට්ටමේ සිට 13.2%ක වර්ධනයක් වාර්තා කරන ලදී. 2020 වර්ෂය අවසාන වන විට වාර්තා කළ රුපියල් බිලියන 887 සාපේක්ෂව 2021 දෙවන කාර්තුව සඳහා බැංකුවේ මුළු තැන්පතු පදනම රුපියල් බිලියන 945 ක අගයක් වාර්තා කරන ලදී.

Visits: 571